'Hoe Haags waren de broers? Ze lijken ver te staan van de Gerrit, de ritmeester en een belangrijke figuur in de Boeken der Kleine Zielen. Ze staan ook ver van de wereld van "Van oude mensen, de dingen die voorbij gaan." Is dat wel zo? Ze gingen allicht niet naar Sociëteit De Witte die in 1870 uitgebreid werd en nog steeds een instituut is.
Couperus zelf was ook bezig met schilderkunst, maar stelt vast, in Metamorphoses, dat het wel een echte kunde is op doek of in beelden vast te leggen hoe de dingen zich aan de kunstenaar voordoen, terwijl de schrijver alleen over de woorden beschikt. Het lijkt al te evident, maar het blijft natuurlijk ook zo, zoals Hugo Aylva telkens weer zijn werkkamer inricht, zoals hij en Emilie na hun trouwen zijn bibliotheek inrichten en hij schrijft aan haar tafel in d'r boudoir. (...)
De man (Willem de Zwart) gaat verhuizen en ergens zien we Ernst, ook al uit de Boeken der Kleine Zielen opduiken, dat horen van stemmen, dat toekennen aan zijn voorwerpen geesten die hem omringen. Natuurlijk probeert men de schijn op te houden, maar het gaat mis met mensen als ze ergens boven hun gewicht gaan boksen.'
De publicist Bart Haers leerde ik kennen door mijn berichten op facebook over Thomas Mann en de zijnen. Van tijd tot tijd gaf hij commentaar, waarbij hij er blijk van gaf een kenner te zijn. Later publiceerde hij op zijn veelzijdige blog Kwestievanverwondering een paar mooie essays over de boeken.
Hij gaf mij recent te kennen dat hij het leuk vond nog eens over de grenzen te kijken voor wat betreft de schilderkunst. Dit resulteerde in een boeiend, 'Haers essay' over de publicatie rond de schilderbroers De Zwart. Wat blijkt? Hij is ook vertrouwd met Couperus...
"Dit boek laat zien dat het best leuk is buiten het eigen perceel van erkende namen te gaan kijken..."