Haags kunstenaarsleven rond de generatie van 1880; Suze Robertson, Willem de Zwart, Mesdag, Théophile de Bock...
.jpg)
Het zou een lief ding zijn, zómaar in het Den Haag van rond de eeuwwisseling van de 19e naar de 20e eeuw rond te kunnen lopen. Hoefgetrappel van paarden, de infanterie bij de kazerne, De Passage, gebouwd omstreeks 1880 en vijf jaar later opgeleverd....vele huizen langs grachten die later gedempt werden, de geuren... wie Couperus leest komt een eind in de geest.
Het kunstenaarsleven maakte vanaf omstreeks 1880 een bloeiperiode door. Door internationale invloeden, met name vanuit Parijs en München, kwam een nieuwe generatie kunstschilders los. Eropuit werd het 'nieuwe schilderen', het stadsleven vastleggen met voorstellingen van het alledaagse. In Den Haag, rond de kunstacademie, kwam een nieuwe stroming tot bloei die bekend werd als de Haagse School.
Het is een geschiedenis in het Haagse kunstenaarsleven die in ere wordt gehouden. Recent zelfs, werd er hernieuwde aandacht georganiseerd die nog steeds grote weerklank heeft. In november vorig jaar werd de charmante Hardenbergzaal in Pulchri aan het Haagse Voorhout ingericht voor een aardige overzichtsexpositie van Haagse School schilders, onder wie Willem de Zwart. (1862-1931) Weliswaar wordt hij ingedeeld bij schilders die behoren tot de zogenoemde 'nabloei' van de Haagse School, maar doordat hij een leerling was van Jacob Maris, hoort hij er toch ook bij.
http://www.pulchri.nl/nl/tentoonstellingen/pulchri-studio-en-de-haagse-school/
Wie dan toch in Panorama Mesdag is, en de wenteltrap naar boven neemt, komt op een verdieping met een bijzonder schouwspel. Daar ontvouwt zich, als het ware in een grote carrousel met een loopbrug, een zee en strandgezicht van 14 meter hoog, en 120 meter omtrek. Het panorama werd gemaakt en voltooid in 1881, een megaklus. Niet alleen Hendrik Willem Mesdag werkte eraan, ook Breitner, Théophile de Bock en Sientje Mesdag, zijn echtgenote, werkten aan onderdelen. Tien jaar later zou Théophile de Bock een van de roergangers zijn van de mede door hem opgerichte Haagse Kunstkring.
Het binnenvaren van vissers op zee was lang een gebeurtenis die nooit zonder spanning was. Wie kent niet de uitspraak 'De vis wordt duur betaald' uit het toneelstuk 'Op hoop van zegen' van Herman Heijermans... Schilders legden dit moment dan ook vast. Op het schilderij van Willem de Zwart zie je spanning bij degenen die in afwachting zijn van de binnenkomst van een schip.
.jpg)
Een prachtig overzicht van de geschiedenis van de Haagse School in de laatste decennia van de 19e eeuw vond eind vorig jaar plaats rond het statige Voorhout. Tot vijf maart dit jaar is de mooie expositie over Suze Robertson nog te bezichtigen en persoonlijk droeg ik een steentje bij door de publicatie over de schilderbroers De Zwart, verschenen bij uitgeverij De Nieuwe Haagsche. En zo kunnen we tóch een beetje rondlopen in het Haagse van de schilders en schrijvers van de generatie van 1880.