Paula Rego 'Menselijke vracht' (Human cargo) 2007-2008 - gezien: Kunstmuseum Den Haag, december, grote overzichtsexpositie Paula Rego
Wanneer er tegen belemmeringen in een koers wordt aangehouden waarin een tegendeel zichtbaar wordt, zegt men wel 'tegen de keer'. We gingen in januari 2021 opnieuw een door het coronavirus belemmerd sociaal- en maatschappelijk leven in, terwijl het hieronder volgend overzicht desondanks kleur en afwisseling laat zien. Het is daardoor voor mij 'tegen de keer' een mooi jaar geworden, hoewel de grondtoon bepaald werd en nog steeds wordt door de mate van individuele- en collectieve bescherming. Er kwam een vaccin dat ons in de zomer onbezorgder maakte. Het virus blijkt echter grilliger en minder voorspelbaar dan gehoopt, zoals opnieuw bleek tegen het eind van dit jaar, waarin de tweede of derde variant opdook. Toch houd ik moed, 'tegen de keer': er zijn nog vele vergezichten te genieten....
December
De Haagse Kunstkring, opgericht in 1891, vierde dit jaar het 130e lustrum. Een reden om een optreden van het politiek-satirische cabaret 'Die Pfeffermühle' nog eens te memoreren: op zaterdag 2 maart 1935 trad de groep op in de Haagse Kunstkring voor een volle zaal en een laaiend enthousiast publiek. Op vrijdag 10 december was er een interview met Anita Poolman, die ook enkele teksten voordroeg.
Linkje naar de videopname:
Lunchgesprek met Anita Poolman over Erika Mann en 'Die Pfeffermühle
Na afloop een geanimeerde lunchtafel met Ronald Sikking en Dennis Simonis, (beeld en montage van de video opname), Ellen Fernhout van de stripcommissie, Mar-Lin Schut en Anita Poolman, organisatie interviews, en Hans La Hey die gewoon langs kwam
November
Liep ik pardoes naar binnen in het Amsterdamse Paradiso, waar de beurs van bijzondere uitgevers plaatsvond - pure nostalgie: vroeger heette deze beurs "van kleine uitgevers". Ik liep langs tafeltjes met uitgeverijen van diverse pluimage: activistisch, gericht op een niche, in sommige gevallen een uit de hand gelopen hobby. Erg leuk!
Mathilde Renes kon weer meedoen met 'Kunstlijn Haarlem' en dat was fijn na zo'n lange tijd. Natuurlijk ging ik langs!
Oktober
Atelierbezoek in Groningen bij Janke Klompmaker, een bijzondere dag met ook nog een rondleiding door het forum, met uitzicht op de stad - en de Martinitoren
De beeldend kunstenares Janke Klompmaker leerde ik kennen in het najaar van 2009, tijdens een van mijn geliefde verblijven in het Spaanse Callosa d'en Sarrià - waar zich atelierruimtes en schrijfplekken bevinden voor een langer verblijf. Sindsdien zijn we in contact met elkaar gebleven.
->->-> meer van Janke Klompmaker
Veel was niet mogelijk in 2020, waaronder bijeenkomsten van De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Verheugd over een weerzien begaf ik mij dan ook naar het academiegebouw - de plek waar ik mijn eerste colleges volgde en later mijn bul in ontvangst nam - om de laureatenmiddag bij te wonen: twee prijzen voor letterkundig werk, drie academische jaarprijzen. Precies in deze zaal stond eens de examencommissie opgesteld. Een mooie middag!
Wisselende exposities in de Haagse Kunstkring en altijd wat te beleven...
In het literatuurmuseum werd de volledig nieuw ingerichte galerij bij de ingang feestelijk ingeluid, bij gelegenheid waarvan een drieluik voor Arnon Grunberg werd onthuld. Het bijna allegorische drieluik, gemaakt door de beeldend kunstenares Elisa Pesapane, is geïnspireerd op het leven en werk van Grunberg, die dit jaar vijftig werd en, zoals we nu weten, volgend jaar mei de PC Hooftprijs zal ontvangen. Op de foto Arnon Grunberg en de kunstenares bij het drieluik.
Herfstwandelen - Hortus en bij molen De Put, Oude Rijn Leiden
September
Uitvoering van een sprookjesopera, speciaal gecomponeerd voor het jubileumjaar van de Haagse Kunstkring, 'Het zwanenkind', door Rixt van der Kooij. Uitgevoerd door studenten van het Haags conservatorium. Decorontwerp: Hans la Hey. En dat in deze tijden!
Tien dagen Bergerac - Dordogne, wat een feest!
juli/Augustus
Een eerste stedentrip sinds lang naar Keulen, waar ik speciaal naartoe ging om het Ludwig museum voor moderne en hedendaagse kunst nog eens te bezoeken. Twee dagdelen enorm genoten - vooral de benedenzalen met hedendaagse kunst raakten vanwege het engagement. Mee eens of niet mee eens, het is kunst die buiten een comfortzone wil treden.
Mei/juni
Levendige zomermaanden in de Haagse Kunstkring, waar in samenwerking met Pulchri een groots opgezet memorial plaatsvond rond de Vrije Academie - een kunstacademie die in de jaren 1960 in het leven werd geroepen door een aantal rebellen van de naoorlogse generatie. Ze keerden zich tegen strakke regels binnen het academische kunstonderwijs. Legendarisch werden in de jaren 1970 - de bloeitijd van de Vrije Academie - de cineast Frans Zwartjes en Georges Lampe, die de academie een poosje leidde. Voor vele jongeren in die jaren was de Vrije Academie een thuishaven en vrijplaats - een reden waardoor het memorial in het Haagse publiekstrekker nummer een werd.
De beeldend kunstenaar Lichel van den Ende maakte een wonderschone performance
Aantreden bij de Haagse Kunstkring als galeriemedewerker
Maart/april
De monografie 'Vrouwen rond Thomas Mann' verscheen - presentaties moesten worden verplaatst of ze gingen niet door...Door de voorzienigheid kon ik desondanks terugkijken op een leuke bijeenkomst rond het boek in maart vorig jaar - nét voordat de eerste lockdown begon. Ik volstond met een online presentatie en ook werd het boek leuk besproken door Bart Haers en door Martine van Poeteren
Afscheid van Jan de Bie - 1946 - 2021.
Jan de Bie zoals ik hem in Callosa leerde kennen...(foto: Wikipedia)
De beeldend kunstenaar Jan de Bie leerde ik twaalf jaar geleden kennen in Spanje, waar hij op rondreis was met zijn partner Teja Dichjans. Hoofddoel was een bijzondere missie: het bezoeken van historische bibliotheken, onder meer die in het Escorial bij Madrid. Voor een verblijf van twee maanden streken ze neer in Callosa d'En Sarrià, waar we vrienden werden, een vriendschap die werd voortgezet toen ze terug waren gereisd naar hun geliefde Den Bosch. Hartverwarmend was hun oprechte literaire belangstelling. In Callosa lazen ze iedere ochtend een fragment uit Ulysses van James Joyce en ook las ik een avond voor uit eigen werk. Teja kwam met regelmaat naar boekpresentaties, Jan vertelde op zijn beurt over zijn werk. Het was een vriendschap die door pech zou eindigen - eerst werd Teja ziek - een zware hartoperatie overleefde ze niet - twee jaar later zou Jan worden getroffen door een ongeneeslijke vorm van kanker. Mijn wandelingen door het centrum van Den Bosch onderweg naar hun huis werden dierbare herinneringen. Een laatste groet kon ik brengen doordat het atelier van Jan nog één keer voor publiek toegankelijk was gemaakt. Het leven is broos...
Ets: bibliotheken...
De sportschool mocht weer open na een drie maanden lange tweede lockdown - het werd gevierd met een bosje lathyrus. De Hortus ging weer open en musea konden weer bezoekers ontvangen.
Maart.... een eerste bezoek aan de Hortus na de tweede Lockdown...
Januari/februari
Winterwandelen in Leiden tijdens een tweede lockdown - online sporten, of rondjes door het huis, nieuwe start maken door een verhuizing - het bood een goede afleiding midden in een sociale stilteperiode, maar was ook een ware uitdaging...
Wat een feest toen veel in maart weer kon! Een greep uit het museumbezoek vanaf maart/april
Kunstmuseum, Voorlinden, Singer museum Laren, Stedelijk museum Amsterdam....tot volgend jaar!