Het voelde goed om vorige week weer sinds lang in Berlijn rond te lopen. Ik was er vijf jaar geleden voor het laatst vanwege een Klaus Mann herdenking - zijn 110e geboortejaar in 2016. Deze keer was de aanleiding opnieuw een samenzijn met Klaus Mann Initiative Berlin, die een reprise van de film Mephisto organiseerde. De film uit 1981 betekende een doorbraak voor de roman uit 1936 van Klaus Mann. Tot dan toe hadden eerst de advocaten van Gustaf Gründgens - die model stond voor de rasopportunist Hendrik Höfgen - "tussen de coulissen" publicatie in West Duitsland tegen weten te houden. Later lukte het de erven de roman te laten boycotten. Er verscheen weliswaar in de jaren 1960 in de toenmalige DDR een publicatie van de roman bij Nymphenburger Verlag, een tweede druk verscheen er nooit vanwege de boycot.
Met Chris Flinterman, germanist uit Leiden, en Frank Träger vooraf wat eten
Evenement in het Berlijnse filmhuis 'Klick Kino' - the place to be voor literaire - en cultfilms - met een geanimeerd samenzijn. Er was een korte inleiding op de film door Frank Träger, die mij later ook nog wat vragen stelde over de ontvangst van Mephisto in Nederland en over uitgeverij Querido. Op de achtergrondfoto zien we een warme handdruk tussen Gustaf Gründgens en Joseph Goebbels.
Vijf jaar geleden was ik met Frank Träger, de voorzitter van Klaus Mann Initiative Berlin en dr. Fredric Kroll, de nestor van de vereniging, op de locatie waar een deel van Mephisto indertijd werd gedraaid: de universitaire campus Griebnitzsee in Potsdam.
Er was ook nog tijd om te wandelen door het mooie park van Schloss Charlottenburg en een bezoek aan het nabijgelegen museum Bröhan met een imposante verzameling Jugendstil en Art Deco...
Afbeeldingen van sociale ellende en surrealistische sferen in koffiehuizen en café's in de periode van de Weimar republiek, na de Eerste Wereldoorlog, zijn nooit ver weg als het gaat over de periode 1918 - 1930. Twee posters van Käthe Kollwitz, 1921 en 1922
De eerste druk van Mephisto verscheen in 1936 bij de exil afdeling van uitgeverij Querido in Amsterdam. Emmanuel Querido organiseerde een afdeling van Duitstalige auteurs die niet meer in Duitsland konden publiceren. Klaus Mann werd mederedacteur, naast Fritz Landshoff, die ook voor de nazi's was gevlucht. Een memorabele periode in het Nederlandse uitgeeflandschap die nog steeds wordt herdacht.
Berlijn in november - vochtige nevel boven het land, vroeg donker - parken en musea - ik bouw er nog een band mee op!
