Wat is een goede boekbespreking? Niet een bespreking waar de auteur op voorhand mee ingenomen is. Kritiek wordt ook wel gewaardeerd: wie oude recensies raadpleegt van Menno ter Braak in de krantenarchieven van de Koninklijke Bibliotheek - als historicus was hij tussen 1933 en 1940 hoofdredacteur van de cultuurbijlage van de toenmalige Haagse krant Het Vaderland - ziet hoe weinig hij geneigd was om te 'pleasen', maar toch ook uitvoerig op het te bespreken boek in ging. Daarbij valt ook nog op hoeveel voorkennis - en talenkennis - bij de lezer werd voorondersteld. Niet dat er niet een enkele keer werd uitgehaald, maar vooral werd beoogd om de lezer goed te informeren.
In de huidige tijd zijn we min of meer gecorrumpeerd door social media en de vele stemmen op blogs en op twitter, vaak nog vóórdat er serieuze recensies zijn verschenen. Niet dat we terug moeten naar oude tijden - de huidige tijd vraagt om een andere taal en is niet per definitie oppervlakkiger - maar toch kan soms worden terug verlangd naar de nuance van een overwogen betoog.
Verguld was ik dan ook met een bespreking door Martine van Poeteren op biografieportaal van de dit voorjaar verschenen monografie Vrouwen rond Thomas Mann. We zien dat ze uitvoerig in gaat op de (voor) geschiedenis van Thomas Mann - vervolgens focused ze op de inhoud en de invalshoek van het boek, om daarna tot een oordeel te komen. Zeker is ze niet kritiekloos - maar deze kritiek wordt in een context geserveerd. Het is daardoor een bespreking geworden waar iedere auteur blij mee zou zijn! De lezer weet wat voor boek het is - de schrijver neemt er iets van mee...
Lees de recensie van Martine van Poeteren hier
Te lezen is onder meer:
"Margreet den Buurman beschrijft nauwgezet hoe de vrouwen rondom Thomas Mann bijdroegen aan zijn succes. Ze doet dat met de overtuiging van de wetenschapper die de familie Mann uitgebreid heeft bestudeerd en geen enkele moeite lijkt te hebben met het leggen van verbanden. Maar niet alles is meteen even duidelijk in dit aangenaam leesbare boek. In het eerste hoofdstuk over moeder Mann, Julia da Silva, komt een Victor voor. Is dat Victor Mann? Als niet in de 'Mannkunde" ingevoerde lezer raak ik in verwarring. Ik weet niet dat Thomas een jongere broer had die Victor heet."
".... hij is vlijtig, maar stomp en zwaar; hij doorflitst niet, hij omvat niet met één greep wat hij begrijpen wil, maar legt er zich zwaar tegen aan en tast dan moeizaam, als met te korte vingers, naar wat het bijziend oog eer vermoedt dan ziet. (...) De angst van de kamergeleerde, van de opgeslotene, de man die het leven niet kent, die alleen maar alle boeken gelezen heeft en misschien nog trouw de kranten volgt ook, maar die, in zijn opgeslotenheid, van ontzetting rilt bij al de gruwelijke ongelukken, uitbarstingen, omwentelingen, die daarbuiten, in de reëel levende wereld, voorvallen en of zich voorbereiden. De Wereld - dus ook Holland, dus ook Bennebroek, dus ook de studiekluis van de heer Coster, wordt door ondergang bedreigd...."
