Begin deze maand verscheen de nieuwe monografie: een reeks portretjes van de vrouwen met wie Thomas Mann zich een leven lang - zijn moeder Julia da Silva-Bruhns, zijn echtgenote Katia Mann-Pringsheim en zijn dochter Erika Mann - of gedurende kortere en langere periodes verbond en die belangrijk voor hem waren. Vrouwen dus die hij toeliet in zijn privédomein. Het ontstaan van deze monografie kent een voorgeschiedenis. Al tijdens het werken aan mijn biografie over Heinrich Mann en later, toen ik de broederrelatie meer reliëf gaf door een onderzoek naar de invloed van Heinrich op het schrijverschap van Thomas en andersom - culminerend in de grote broedertwist gedurende de Eerste Wereldoorlog - werd duidelijk hoezeer ook competitie tussen de twee een rol speelde - ook in de privésfeer, in erkenning door hun moeder en in de erkenning van elkaars partnerkeuze. Heinrich vernederde Thomas in zijn jeugd. Ze scheelden vier jaar in leeftijd en Thomas keek vooral in zijn puberteit op tegen Heinrich, die pedant en tegen de vaderlijke wens in koos voor een leven in de literatuur. Het belachelijk maken van Thomas - of Tommy - tegenover derden én het ridiculiseren van zijn eerste, prille verliefdheid op een schoolkameraad, is in Thomas Mann tot in zijn volwassen leven blijven resoneren.
De monografie over de relatie van Thomas Mann met zijn schoonfamilie - in het bijzonder die met zijn schoonmoeder Hedwig Pringsheim, nodigde uit tot meer...in sommige studies wordt Hedwig Pringsheim tekort gedaan. Ze was een intellectuele, moderne vrouw die binnen haar huwelijk een eigen domein behield. Zo was ze opgevoed door haar moeder Hedwig Dohm, een feministe van het eerste uur met een vileine pen. Door zijn huwelijk met Katia Pringsheim verbond Thomas Mann zich aan een dynastie van intellectuele, moderne en zelfstandige vrouwen. Was hij zich hier bewust van? Ging het om een bewuste keuze? De monografie 'Vrouwen rond Thomas Mann probeert hier een antwoord op te vinden.
Plaats is ook ingeruimd voor een uitvoerige levensbeschrijving van Agnes E. Meyer, (1887-1970). Toen Thomas Mann en Katia met hun gezin in september 1938 naar Amerika emigreerden, had dit alles te maken met het contact dat Agnes Meyer had gelegd. Haar echtgenoot Eugene Meyer was eigenaar van The Washington Post, zij mede-eigenaar en in die rol kon ze haar hartstochten volgen. Thomas Mann was er één van. Agnes Meyer wordt soms tekort gedaan doordat de dagboekaantekeningen van Thomas Mann over haar niet altijd zo flatteus zijn. Hij noemde haar ergens bijvoorbeeld "een vermoeiende geestelijke gans." De monografie over de relatie van Thomas Mann met vrouwen onderzoekt de rol van Agnes Meyer in het leven van Thomas Mann waarbij er aandacht is voor haar intellectuele prestaties.
Het werd hierboven al aangestipt: de relatie die Thomas Mann met vrouwen had was complex. De ondertitel van de monografie is dan ook: 'de eeuwige Tristan'. De titel licht een tipje op van de sluier rond het inzicht waar het boek naartoe werkt, namelijk het gegeven dat Thomas Mann weliswaar begeerde en begeerlijk kon zijn, maar dat afstand kunnen houden voor hem een voorwaarde was binnen de relaties die hij met vrouwen aanging. En dit had weer alles te maken met wat hij in zijn dagboeken de 'tragedie in zijn leven' noemde - zijn begeerte naar jongemannen, soms nog jongens.
Ik wens u veel leesplezier! Het boek is voor 19.95 te bestellen bij: info@uitgeverijaspekt.nl - uw boekhandel - bol.com